Blue Monday

Werkgroep gezonde werkvloer

Gezonde en vitale medewerkers zitten goed in hun vel en presteren beter. Zij dragen bij aan een gezonde organisatie. Maar dat niet alleen. Ze zorgen ook voor gezonde kinderen! Reden voor Sportcentrum Iedema, Bidfood, Perspectief, Wuestman en de Bedrijvenkring Harderwijk om in samenwerking met JOGG-Harderwijk aan de slag te gaan met ‘De gezonde werkvloer’. In deze blog geeft Perspectief tips hoe jij om moet gaan met Blue Monday!

Hoe zorg jij ervoor dat je geen burn-out krijgt?
Vandaag is het Blue Monday, zogenaamd de meest deprimerende dag van het jaar. Het is buiten donker en koud, waardoor je eigenlijk het liefst de hele dag in je bed blijft liggen. Toch moet je aan het werk én je weet dat je opnieuw een drukke dag voor de boeg hebt.

De gezelligheid van de feestdagen is voorbij en het duurt nog heel wat dagen voordat het weer zomer is. Op zo’n deprimerende dag als vandaag is het extra belangrijk dat we stilstaan bij problemen als een burn-out en overspannenheid. Iets waar bijna een miljoen mensen per jaar last van heeft!

Perspectief behandelt regelmatig dossiers van werknemers, waarin gesproken wordt over overspannenheid of burn-out. Maar wanneer ben je nu overspannen of heb je een burn-out? Is het een opeenstapeling van life-events? Of een toestand die we in het verleden bestempeld hadden als overspannenheid, maar door de term burn-out in vergetelheid is geraakt? Perspectief geeft je op deze Blue Monday graag tips over wat je kunt doen als je mogelijk last hebt van een burn-out of overspannenheid.

Wat zijn symptomen van overspannenheid?
Wanneer ben je nu overspannen en wanneer spreek je van een burn-out? Overspannenheid is een tijdelijk onvermogen om - als gevolg van chronische en oncontroleerbare stress - nieuwe, gecompliceerde of emotioneel beladen informatie te verwerken. Het is een situatie, die ontstaat als er teveel van je verwacht wordt in een korte periode (circa twee tot drie maanden), waarbij stressfactoren of stressvolle situaties zich opstapelen.

Kenmerken van overspannenheid zijn: concentratieproblemen, vergeetachtigheid, daling van het probleemoplossende vermogen en een toenemend, oncontroleerbaar, chaotisch gevoelsleven. Overspanning is een overgangsfase tussen mislukkende stresscoping en psychiatrische stoornissen. Het wordt soms beschouwd als het voorstadium van een burn-out.

Goeie diagnostiek is nodig om onderscheid te maken met onder andere: depressie, het Chronische Vermoeidheid Syndroom (CVS) en met name de burn-out.

Wanneer spreken we van een burn-out?
Een burn-out kan gezien worden als een uitputtingstoestand bij (werk)stress of als een psychisch proces, waarbij de situatie zich langzaam negatief ontwikkelt. De diagnose burn-out wordt gesteld door middel van een aantal gecertificeerde tools.

De kenmerken van overspannenheid dienen al meer dan zes maanden aan te houden om überhaupt van een burn-out te mogen spreken. Iemand kan dus na twee weken klachten of overspannenheid nog geen burn-out hebben.

Wat is een juiste behandeling als je overspannen bent?
Mogelijk ben je overspannen. Wanneer dit punt is bereikt, zal het ook niet zo maar over gaan. Maar je bent ook niet afgeschreven. Gelukkig is overspannenheid omkeerbaar! Dit betekent dat je er iets aan kunt doen. Zelf en/of met professionele hulp. Feit is dat je aan de slag zult moeten, want zoals je overspannenheid niet zomaar is ontstaan, zal het ook niet zomaar hersteld zijn.

Bij een overspannen persoon is er sprake van een disbalans tussen draaglast en draagkracht. Overspannenheid waarschuwt de persoon in feite dat er een grens bereikt of zelfs overschreden is. Het is een langdurige fase van stress. Over het algemeen is een periode van een aantal weken voldoende om weer te herstellen.

Wat je zelf kan doen is:
Accepteren, tot rust komen, keuzes maken in activiteiten, praten en opschrijven. Start in ieder geval nog niet meteen met oplossen.
Waar zijn de spanningen ontstaan/vandaan gekomen? Wat zijn oplossingen? Als de oorzaak van de spanningen wordt weggenomen kun je weer normaal functioneren. Vraag je omgeving om hulp.
Ga daarna pas aan de slag met oplossingen. Eventueel met hulp van een professional (bijvoorbeeld een coach van Perspectief). Ga er wel mee aan de slag want langdurige overspannenheid kan leiden tot burn-out.
Overspannen en werk

In veel gevallen is overspannenheid te herleiden naar werk. Maar het typische van overspannenheid is, dat er vaak een combinatie van oorzaken nodig is om overspannen te raken. Een overspannenheid is opgebouwd in een relatief kort tijdsbestek, waarin je overvraagd en overbelast bent. Het herstel is daarmee ook korter dan bijvoorbeeld bij een burn-out.

Een herstelperiode van ongeveer zes weken is vaak voldoende om te herstellen en weer in balans te komen. De meeste medewerkers kunnen binnen een aantal maanden hun werk weer volledig hervatten. Je kunt je hierbij laten adviseren door de huisarts of bedrijfsarts.

Tips bij symptomen overspannen
Een coach kan je helpen tijdens overspannenheid en de nodige tips geven. Neem contact op met Perspectief wanneer je hier als werkgever of als werknemer bij ondersteund wilt worden.

Schrijver: Amanda Raap, verzuimconsultant bij Perspectief